نقد و بررسی "بوی باران"| انتقاد از درج ناگهانی زیرنویس رده‌سنی/قرار بود لوون هفتوان بازپرس باشد

پایگاه رهنما :

عوامل سازنده سریال «بوی باران» امروز سه‎شنبه بیست و دوم مردادماه، در امورمخاطبان روابط عمومی رسانه ملی، پاسخگوی سامانه 162 بودند.  علاوه بر تهیه‎کننده، کارگردان و نویسندگان سریال، بازیگران نقش‌های (فریدون) فخرالدین صدیق شریف، (رستگار) سید مهردادضیایی، (سهیل) شهاب شادابی، (شهاب) محمدرضا هاشمی، (مرجان) شهرزاد کمال‎زاده، (سمیه) مریم کاویانی، (ناجیه)سپیده خداوردی، (فریبا) آزیتا ترکاشوند، به واحد ارتباطات مردمی آمدند.

سریالی که از تیرماه روی آنتن شبکه یک سیما رفت؛ «بوی باران» که از ابتدا نامش «عروس تاریکی» بود.

دستمزد «بوی بارانی‌ها» چقدر بود؟

محمود معظمی کارگردان سریال تلویزیونی «بوی باران» در ابتدای نشست بیان کرد:  سه سالی هست که درگیر این کار هستیم البته عباس نعمتی حدود چهار سال درگیر نگارش بوده است. تمام تلاش ما این بود که کاری آبرومند بسازیم تا به وظیفه خود عمل کنیم.

وی تأکید کرد: کار کردن یک قصه متفاوت و اینکه بخواهید برخی کلیشه‌ها را بشکنید کار سختی است. ما روزها سعی کردیم تا به انتخاب درستی برای بازیگران برسیم.

فخرالدین صدیق شریف بازیگر سریال در بخشی از این نشست عنوان کرد: این حجم از بازیگران و کار زیاد، پروژه را سخت کرد اما به خوبی مدیریت شد. خود من به عنوان یک مخاطب دیدن سریال جذابیت داشت و اغلب اطرافیانم از سریال رضایت داشتند.

معظمی همچنین درباره بودجه سریال گفت: برآورد سریال همچون مابقی سریال‌هایی است که در این سال‌ها ساخته شده‌اند. من، تدوینگر، تهیه‌کننده از حق خود گذشتیم و سعی کردیم با دستمزدی معمولی‌تر برای خود از بازیگران بهتری استفاده کنیم.

واکنش به باج‌خواهی زنان سریال «بوی باران»

 عباس نعمتی نویسنده سریال «بوی باران» در واکنش به اظهارنظرهای مریم کاویانی گفت: زنان این سریال باج‌خواه نیستند! چون نقش ناجیه را اسم برده بودند اتفاقاً باید از این کاراکتر دفاع کنم. ناجیه شیرین ترین نقش را داشت زنی‌ از تبارِ افغان که زحمتکش است. یا سیمین(رویا نونهالی) اصلاً نقش زن ناموفق را ندارد او اگرچه آسیب‌هایی در خانواده‌اش دارد اما تلاش می‌کند که آنها را رفع کند.

قرار بود لوون هفتوان «بازپرس» بوی باران باشد!

سپیده خداوردی بازیگر نقش ناجیه در نشست عنوان کرد: ما هم این توقع را داریم که در پروژه‌ها با نوعی "تشکر" و یا کلماتی مثل "با حضور" در تیتراژ برخورد کنند.

سیدمهرداد ضیایی بازیگر نقشِ رستگار(بازپرس سریال بوی باران) گفت: یکی از کسانی که جا داشت در تیتراژ از او یاد شود لوون هفتوان بود که من جای او را گرفتم.

«بوی باران» چطور سانسور شد؟

عباس نعمتی نویسنده سریال با اشاره به اینکه سانسورهای زیادی نداشتیم، افزود: یکی از سریال‌هایی که واقعا همه صداوسیما در کنار آن بودند، همین پروژه بود. حتی اگر می‌خواست جمله‌ای حذف شود به ما پیشنهاد می‌دادند و گاهی صداگذاری می‌شد و اصلاً اینطوری نیست که سانسورهای زیاد داشته باشیم‌.

وی افزود: ما سانسور به معنایی که بخواهد به قصه لطمه بخورد، نداشتیم هرچند همه کارها ممیزی دارد ولی برای ما این کار خیلی تعاملی بود. تمام تلاش ما این بود واژه‌هایی داشته باشیم که متین باشند و بی‌ادبی نباشد.

آیا رستگار بازپرس سریال شبکه یک، منفعل است؟

نویسنده سریال «بوی باران» درباره منفعل بودن بازپرس  گفت: دو نگاه در داستان وجود دارد نگاه ترانه که احساس می‌کند یک قتل در میان است و نگاه دیگر نگاه بازپرس است که می‌داند شبکه ای از حاملان مواد مخدر و یک باند تبهکار را می‌خواهد بگیرد و بنابراین کار را باید با صبوری انجام دهد و حتی در یکی از قسمت‌ها هم این رویکرد را توضیح می‌دهد. از طرف دیگر هنوز در مقدمات قصه است و قصه اصلی از این پس شروع خواهد شد.

تولیدات صداوسیما باید بهداشتی باشد

سید مهرداد ضیایی نیز در ادامه خطاب به اهالی رسانه عنوان کرد: شما به عنوان رسانه پرسشگر، در جایگاه محکمی نشسته‌اید زیرا وابستگی‌ها و پیوستگی‌های شما بالاتر از وابستگی‌های رسانه‌ای مثل صداوسیماست. ما هنوز در مرحله‌ای نیستیم که رسانه‌های چندوجهی غیرحکومتی داشته باشیم. دولت‌ها و حکومت‌ها در قوانین اساسی حق ندارند رسانه دولتی داشته باشند. صداوسیما رسانه‌ای است که تولیداتش باید بهداشتی باشد. به این معنا که زبان، ادبیات و نسبت آنچه که تولید می‌شود با اجتماع و امر روزمره باید به گونه‌ای باشد که کمترین خدشه را نسبت به معادل اخلاقی جامعه داشته باشد.

وی افزود: بنابراین همه شخصیت‌های مثبت و منفی بسیار با تقوا دیده می‌شوند و اصلا شما تعجب می‌کند که چرا یک آدم متقی باید مرتکب چنین جنایاتی شود.

از مردم افغانستان عذرخواهی می‌کنم

سپیده خداوردی در پاسخ به این سوال که چرا کاراکترهایی به شما واگذار می‌شود عموماً بایستی با گویش و لهجه صحبت کنید، خاطرنشان کرد: من کارهای زیادی در لهجه های مختلف داشتم علت هم این است که شخصیت‌های مثبتی داشتند و رنگ آنها بسیار به هم نزدیک است. هرچند ممکن است با حجمی از انتقادها مواجه شوم اما به جان می‌خرم چون این پیچیدگی نقش را دوست دارم. وقتی درباره ناجیه سریال صحبت کردیم خواستم مترجم و ناظر مناسبی بر این گویش باشد ولی به خاطر عجله در ساخت و بازنویسی چندین باره فیلمنامه، بارها مترجم در سر صحنه نداشتیم و اگر کم و کاستی در اجرای گویش افغانی دیدند عذرخواهی می‌کنم.

چرا آنقدر «بوی باران» تلخ بود؟

نعمتی نویسنده سریال «بوی باران» در پاسخ به سوالی مبنی بر تلخی زیاد سریال، توضیح داد: تلخی همیشه چیز بدی نیست غصه مساله‌ای غریزی نیست. ما جز سهیل هیچ ختمی را نشان ندادیم مادربزرگ یا فریبا مُردند اما مراسمی نشان ندادیم در زیر تیغ یک نفر می‌میرد و فقط یک قسمت ختم را نشان می‌دهند. خواهری تلاش می‌کند تا برادرش را نجات دهد و این تلاش برای خوبی است و یا سیاوش(رضا کیانیان) به کارتن خواب‌ها کمک می‌کند. این سریال درباره آسیب‌های اجتماعی است و قطعاً تلخی‌هایی هم دارد ما سالی 500 هزار نفر ورودی زندانی داریم و حداقل با احتساب خانواده‌هایشان 2میلیون نفر درگیر این اتفاق می‌شوند ما هم در این سریال به این مسائل پرداختیم که تلخی‌های خود را هم دارد. وظیفه سریال این است که جامعه را به این نکات حساس کند.

نباید -12  و -15 را ناگهانی در سریال‌ها درج کنیم

معظمی در واکنش به زیرنویس رده سنی، خاطرنشان کرد: بسیاری به -12 و رده‌های سنی که برای سریال‌ها خصوصاً «بوی باران» انتخاب شده، انتقاد کردند. من به شخصه موافق هستم که اعداد رعایت سنی از ابتدا تا انتهای سریال برای تماشای گروه‌های سنی رعایت شود.

غلامرضا الماسی مدیر گروه فیلم و سریال شبکه یک یکی از انتقاد کنندگان به زیرنویس کردن رده سنی به صورت ناگهانی بود. او گفت: زمانیکه زودتر از سکانس هشداری می‌آید و برداشته می‌شود نشان‌دهنده این است که صحنه خیلی آسیب‌زا نیست اما به این معناست که والدین باید در کنار کودک باشد و اگر لازم بود توضیحی بدهد نه اینکه طبق شوخی‌هایی که شده بود همان لحظه چشم او را بگیرند.

محمدرضا هاشمی بازیگر نقشِ شهاب تصریح کرد: من چند سکانس سخت داشتم اولا این عدد سنی که زده می‌شود وقتی هنوز برایش فرهنگسازی نشده است همه می‌خواهند ببینند که چه چیزی قرار است نمایش داده شود. به عنوان بازیگر یکی از سکانس‌های خشن شما یک هزارم سکانسی را دیدید که من بازی کردم. به نظرم در کنار عدد باید گفته شود.

پایانِ سریال تغییر نکرد

نعمتی در واکنش به پایان‌بندی سریال، توضیح داد: پایان‌بندی سریال یک سال پیش گرفته شده و تغییر آن وجود ندارد. من فکر نمی‌کردم مردم آنقدر درگیر سریال شوند مثلاً درگیر مرگ سهیل شدند و واکنش‌های عمیقی نشان دادند.

عرصه نمایش را محدود نکنید!

صدیق شریف در واکنش به زیرنویس کردن رده سنی، افزود: یکی از مشکلات ما این است که خدای خودسانسوری هستیم. ما اتوماتیک خودمان خط قرمزها را حس می‌کنیم اما نباید وادی نمایش را چندان محدود کرد که هر لحظه زیرنویس کنید زیر 12 سال یا زیر 18 سال چون وقتی عرصه نمایش را محدود کنید باعث عدم موفقیت در عرصه نمایش می‌شود.

کلیشه‌ها آفتند!

ضیایی خاطرنشان کرد: کلیشه خیلی وقت‌ها می‌تواند آفت باشد؛ کلیشه‌هایی که براساس حالات روانی و شخصیتی بنویسید کلیشه‌هایی ایجاد می‌کند که موجب آفت می‌شوند. برخی ممکن است آنچنان در این کلیشه‌ها جا گیر شوند که دست و پا زدن‌شان در کار آن را بدتر کند. در تلویزیون و درام این بیشتر است که  امیدوارم پیش فرض‌ها و کلیشه‌ها باعث نشود که کار افت کند.